همه چیز درباره تمرینات کاردیو

بیشتر افراد تصور می‌کنند که کاردیو شامل حرکات ورزشی ثابتی مثل دویدن است، اما کاردیو به تمریناتی اطلاق می‌شود که ضربان قلب و سرعت تنفس را بالاتر ببرد و باعث بهبود عملکرد قلبی، شش‌ها و سیستم گردش خون شود. 

در تعریفی دیگر، کاردیو به تمرینات ورزشی گفته می‌شود که می‌تواند در یک بازه زمانی ضربان قلب شما را افزایش دهد، شما را خسته کرده و سبب عرق کردنتان شود، اما چرا و چگونه؟! 

کاردیو چیست؟ 

کاردیو مخفف کلمه cardiovascular است. این عبارت عموما برای سیستم گردش خون که شامل قلب و رگ‌های خونی بدن شماست به کار می‌رود. اما مردم معمولا این عبارت را به تمریناتی که باعث تقویت شبکه گردش خون می‌شود اطلاق می‌کنند. این تمرینات در یک بازه زمانی طولانی انجام می‌شود و باعث افزایش ضربان قلب، پمپاژ خون بیشتر در رگ‌ها، و نهایتا حمل مواد مغذی و اکسیژن بیشتر به تمام سلول‌ها خواهد شد. 

هر فعالیتی که ضربان قلب شما را تا ۵۰ الی ۷۵ درصد ماکسیمم ضربان قلبتان افزایش دهد، می‌تواند بعنوان تمرین کاردیو شناخته شود. برای پیدا کردن ماکسیمم، تقریبا می‌توانید با کسر سنتان از ۲۲۰ (مثلا اگر ۴۰ سالتان است، می‌شود ۲۲۰ – ۴۰ مساوی با ۱۸۰) آنرا محاسبه کنید. کافیست تا ضربان قلبتان در آن محدوده افزایش پیدا کند، اصلا مهم نیست که این کار را با دویدن انجام دهید یا با دوچرخه سواری، رقص، تنیس، اسکیت برد یا هر فعالیت دیگری که ترجیح می‌دهید. 

چه تمریناتی کاردیو هستند؟

تمریناتی همچون دویدن، دوچرخه سواری و بالا رفتن از پله‌ها می‌توانند جزو تمرینات کاردیو به حساب آیند. همچنین ورزش‌ها و فعالیت‌هایی مثل کیک بوکسینگ، تیراندازی و برف پارو کردن هم کاردیو هستند. گزینه‌های شما برای انجام کاردیو، تقریبا بدون محدودیت است. فقط باید شدت تمرین را به اندازه‌ای بالا نگه دارید که به شش‌ها و قلب فشار وارد شود.

کاردیو می‌تواند شامل تمرینات با شدت کم تا متوسطی مثل دویدن و دوچرخه سواری باشد. همچنین می‌تواند دربرگیرنده تمرینات پرشدت اینتروال (که درطی ۲۰ تا ۱۲۰ ثانیه انجام می‌شوند و پس آن باید برای آماده شدن برای دور بعدی استراحت کنید) همچون تاباتا باشد. فقط به یاد داشته باشید که تمام فعالیت‌های کاردیو باید عضلات بزرگی مثل عضلات چهار سر ران را تحت فشار قرار دهند، چرا که عضلات کوچک‌تری همچون پشت بازو و ساق پا نیاز چندانی به اکسیژن ندارند و به سیستم قلبی و عروقی فشار وارد نمی‌کنند.

نتایج تحقیقی که در مجله فیزیولوژی منتشر شده است، نشان می‌دهند که انجام ۴-۵ بار تمرین کاردیو در هفته برای بهبود سلامت سیستم قلبی و عروقی و افزایش طول عمر مناسب است. از آنجا که تمرینات کاردیو شامل فعالیت‌های مختلفی از قبیل استفاده از دوچرخه ثابت، رقصیدن و… می‌شوند، گزینه‌های زیادی را در اختیارتان قرار می‌دهند. 

همچنین نیازی نیست که تمرینات کاردیو را هم زمان با جلسه تمرینی باشگاه انجام دهید. می‌توانید این حرکات را در برنامه روزانه خود قرار دهید. 

اشتباهات رایج درمورد ورزش کاردیو 

– کاردیو به تمریناتی گفته می‌شود که تنها ضربان قلب را بالاتر می‌برند 

این درست نیست. همه فعالیت‌های فیزیکی اعم از جابجایی وزنه‌ها، حمام رفتن و غلت زدن در رختخواب باعث افزایش ضربان قلب می‌شوند. برای اینکه فعالیتی کاردیو به حساب بیایید، باید تمام شرایطی را که در ابتدای مطلب به آن اشاره کردیم، دارا باشد. به طور خلاصه این حرکت باید ضربان قلب و تعداد تنفس را بالاتر ببرد و سیستم قلبی و عروقی شما را به چالش بکشد.

با اینکه فعالیت‌هایی مثل پیاده روی و دوچرخه سواری با سرعت کم، مزایای خاص خود را دارند و روی سیستم قلبی و عروقی هم اثر می‌گذارند، اما به حساب نمی‌آیند؛ چرا که قلب و شش‌ها را به اندازه‌ای تحت فشار قرار نمی‌دهند که عملکرد خود را بهبود دهند. 

– کاردیو و تمرینات هوازی یکی هستند 

تمرینات هوازی یکی از انواع تمرینات کاردیو به حساب می‌آیند، اما تنها نوع آن نیستند. بدن شما مثل خودرویی است که دو موتور دارد. یک موتور هوازی که برای به کار افتادن نیاز به مصرف اکسیژن دارد و موتوری غیرهوازی که برای کار نیازی به اکسیژن ندارد. هر دوی این موتورها همیشه فعال هستند، اما بسته به طول و شدت تمرین، یکی از آن‌ها بیشتر از دیگری فعال خواهد بود. 

سیستم هوازی برای فعالیت‌های طولانی و تقریبا آسان کاربرد دارد، برای مثال: کار کردن پشت میز، غذا خوردن، راه رفتن و به طور کلی تمریناتی با شدت کم. شما می‌توانید با انجام حرکات کم شدت که به بیش از ۲۰ دقیقه زمان نیاز ندارند، از سیستم هوازی بدن استفاده کنید. 

بخش غیرهوازی، روی فعالیت‌های پرشدت و سریعی همچون اسکوات با دمبل یا دوی سرعتی در ۳۰ ثانیه تأکید دارد. می‌توان این قسمت را با انجام تمرینات اینتروال (HIIT) بیشتر تحت فشار قرار داد. درطی دو دهه گذشته، تحقیقات بسیاری نشان دادند که تمرینات هوازی و غیرهوازی می‌توانند باعث بهبود عملکرد قلبی و عروقی شوند، بنابراین هر دو جزو به حساب می‌آیند. 

– برای انجام تمرین کاردیو حتما باید ضربان قلب خود را نظارت کنید 

از آنجا که تمرینات قلبی و عروقی با ضربان قلب در ارتباطند، عده‌ای تصور می‌کنند که حتما باید در هنگام تمرین، دستگاه ضربان سنج همراه داشته باشند. این برداشت درست نیست. با اینکه در گذشته از فرمول‌های ریاضی برای محاسبه ضربان قلب در طی جلسه تمرینی استفاده می‌شد، اما در سال‌های اخیر این روش کاملا زیر سؤال رفته است. در تحقیقی که در سال ۲۰۱۰ صورت گرفت، مشخص شد فرمول‌هایی که با توجه به سن، ضربان قلب را محاسبه می‌کنند برای خانم‌ها چندان دقیق نیستند. نتایج سایر تحقیقاتی که دیگر گروه‌های سنی را مورد بررسی قرار داده بودند نیز همین نتایج را نشان می‌داد. 

خوشبختانه راه بهتری برای نظارت بر ضربان قلب درحین راه رفتن وجود دارد. اگر نمی‌توانید در حین تمرین راحت صحبت کنید، حتی گفتن جملات کوتاه هم برایتان دشوار است، به احتمال زیاد به این معنی است که تمرین شما در دسته کاردیو قرار دارد. 

– فقط دویدن، دوچرخه سواری و شنا تمرین کاردیو هستند 

وقتی صحبت از کاردیو به میان می‌آید، نوع تمرین مهم نیست بلکه نحوه انجام دادن آن اهمیت پیدا می‌کند. کاردیو چیزی فراتر از دوی طولانی مدت است و بسیاری از حرکات اینتروال، رقص و بعضی از انواع تمرینات قدرتی را دربر می‌گیرد. حتی فعالیت‌های خانگی مثل جمع کردن برگ درختان، جابجایی مبلمان یا حمل خواروبار در راه پله هم اگر با شدت مناسب انجام شوند، جزو کاردیو به حساب می‌آیند. برای مشخص کردن این موضوع می‌توانید از تستی که در قسمت قبل عنوان شد استفاده کنید. اگر نتوانید بدون مشکل جملات را تمام کنید، تمرین شما در حوزه کاردیو قرار می‌گیرد. 

حالا سوال این است که ما چرا باید عمدا ضربان قلبمان را زیاد کنیم، خسته شویم و عرق کنیم؟

برای این کار چند دلیل خوب وجود دارد: 

۱- کاردیو به شما کمک می‌کند وزنتان را کاهش دهید 

اینکه بدنتان را تکان دهید، در مقایسه با نشستن جلوی تلویزیون، کالری بیشتری خواهید سوزاند. هر چه سریع‌تر حرکت کنید، کالری بیشتری خواهید سوزاند. به این روش فکر کنید: اگر شما تصمیم دارید که وزن کم کنید، و در حال حاضر ۳۰۰۰ کیلوکالری غذا می‌خورید، خواهید توانست تا با کمتر خوردن، یا با سوزاندن کالری بیشتر، وزنتان را کاهش دهید. جالب است که کاردیو حتی از کار با وزنه که معمولا شامل ۴۵ ثانیه حرکت دادن وزنه و ۱ دقیقه استراحت است هم بیشتر کالری می‌سوزاند. 

۲- تقویت قلب شما  

قلب شما هم بافت عضلانی دارد و نیازمند این است که آنرا نیز مانند دیگر عضلات بدنتان ورزش دهید. در غیر اینصورت ضعیف و ضعیف‌تر خواهد شد. قلب خود را همانند یک موتور ۶ سیلندر تصور کنید: وقتی که موتور نو است، تمام ۶ سیلندر آماده به کارند، فقط به اشاره شما احتیاج دارند تا غرش کنند. در ۲۰ سال آینده همان اتومبیل را خواهید راند، اما اینبار با استفاده از ۲ سیلندرش، چرا که می‌خواهید در مصرف سوخت صرفه جویی کنید! ۴ تای دیگر، هیچ گاه کار نخواهند کرد. به همین منوال پیش می‌روید تا اینکه دوباره تصمیم می‌گیرید از آن ۴ سیلندر دیگر استفاده کنید. فکر می‌کنید حالا آن ۴ سیلندری که سال‌ها نادیده گرفته شده‌اند چطور کار خواهند کرد؟ 

۳- بهبود گردش خون

زمانی که تمرینات کاردیو انجام می‌دهید سلول‌های بدن شما به اکسیژن و مواد مغذی بیشتیر احتیاج پیدا خواهند کرد. برای اینکه این نیاز پاسخ داده شود، سیستم تحویل، تقویت شده تا اکسیژن و مواد مغذی را به سلول‌ها برساند، ظرفیت ریه‌ها بیشتر شده، قلب قادر خواهد شد تا خون بیشتری پمپ کند و رگ‌های خونی مستحکم می‌شوند. این اتفاقات، برای سلول‌هایتان به این معناست که از این پس مواد مغذی بیشتری به آن‌ها خواهد رسید. 

اگر قبلا سیستم قلبی عروقی شما همانند خیابان‌های فرعی پیچ و خم دار بود، حالا یک بزرگراه پهن است که دیگر هیچ کامیونی در آن گیر نخواهد کرد! 

۴- کاهش فشار به قلب 

چیز جالب دیگر در این باره این است که، به غیر از زمانی که شما تمرین کاردیو انجام می‌دهید، بدن شما در کل استهلاک کمتری خواهد داشت. ضربان قلب یک انسان عادی چیزی حدود ۸۰ الی ۹۰ تپش در دقیقه است، در حالیکه ضربان قلب یک دونده نسبتا فعال، به حدود ۶۰ الی ۷۰ تپش در دقیقه کاهش پیدا می‌کند. این اتفاق چیزی شبیه به یک لوله باریک نفت است، که باید تحت فشار کامل کار کند تا بتواند در هر ساعت ۵۰۰ گالن را جابجا کند. 

اما یک لوله بزرگ‌تر، می‌تواند همان مقدار را تحویل دهد، اما خیلی کمتر از ظرفیتش تحت فشار خواهد بود، در نتیجه کمتر ساییده خواهد شد. 

۵- کاردیو مغز شما را جوان نگاه می‌دارد 

مطالعاتی در دانشگاه بوستون انجام شده است تا بررسی کند مغز افرادی که تناسب اندام دارند، با قلبشان چطور در ارتباط است! نتیجه چه بود؟ مردمی که قلب ضعیفی دارند به نسبت آنهایی که قلبی قوی‌تر دارند، حجم کمتری از مغزشان را مصرف می‌کنند! پس هرچقدر قلبتان ضعیف‌تر باشد، قادر خواهد بود خون کمتری حمل کند، بنابراین اکسیژن و مواد مغذی کمتری به مغز شما می‌رسد، در نتیجه مغزتان زودتر پیر می‌شود. 

6- کاردیو باعث کاهش افسردگی می‌شود 

بسیاری از اشخاصی که از افسردگی شدید رنج می‌برند، ناچارند داروهای سنگینی مصرف کنند تا تحت کنترل باشند، در صورتی که در واقع بدن شما خودش آن داروها را فراهم می‌کند، زمانی که به آن اجازه بدهید! دویدن موجب آزاد شدن اندروفین‌ها خواهد شد، هورمونی که خلق و خو را دگرگون کرده و شما را سرحال خواهد آورد. بنابراین، کاردیو خواهد توانست مقدار داروهای شما را کاهش دهد، و البته عوارض جانبی این داروها نیز به نوبه خود محدود خواهند شد. 

7- بهبود خواب 

حدود نیمی از جمعیت جهان از مشکلات مرتبط با خواب رنج می‌برند، یا خواب عمیق ندارند یا اینکه کیفیت خوابشان خوب نیست. در این مورد هم برای بهبود این مشکلات بصورت روز افزون از داروهای پزشکی استفاده می‌شود، در حالیکه تحقیقات نشان داده افرادی که دارای اضافه وزن هستند و از قرص‌های خواب آور نیز استفاده می‌کنند، ریسک بالاتری از مرگ را پذیرفته‌اند! 

یک بار دیگر نیز، بدن ما خودش قادر است تا داروی این مشکل را تولید کند، البته اگر انگیزه‌اش را فراهم کنید به ما کمک خواهند کرد تا خواب بهتری داشته باشیم، خوابی طولانی‌تر و عمیق‌تر، آن هم به سادگی. حتی آن‌هایی که از بی‌خوابی مزمن رنج می‌برند، اما عصرها کمی تمرین کاردیوی سبک انجام می‌دهند، به نسبت دیگر گروه‌ها، ۵۴٪ سریع‌تر به خواب عمیق می‌روند، و ۳۷٪ طولانی‌تر نیز می‌خوابند. 

8- پیشگیری از پوکی استخوان

اختصاصا خانم‌ها وقتی پا به سن می‌گذارند، از بیماری‌ای به نام پوکی استخوان رنج می‌برند، نازک شدن بافت استخوان یا از دست دادن تراکم استخوان. اگر خانم مسنی را دیدید که پشتش خمیده، احتمالا شما یک نسخه ابتدایی از پوکی استخوان را مشاهده کرده‌اید. انجام کاردیو همراه با تمرینات قدرتی، بسیار شانس شما را برای جلوگیری از این بیماری افزایش خواهد داد.