کبد چرب و راه درمان آن
کبد یکی از اعضای بسیار مهم بدن است که در صورت آسیب، مشکلات زیادی را برای انسان به وجود خواهد آورد. اما درباره مشکلات کبد و راه‌های درمان آن چه می‎‌دانید؟
کبد چرب چیست؟
کبد دومین عضو بزرگ در بدن انسان است و مسئول به اصطلاح رد کردن تمام مواد غذایی و نوشیدنی مصرف شده از صافی است که این بدان معناست که کبد فاکتورهای مضرر مواد غذایی را گرفته و آنها را به صورتی بدون ضرر وارد سیستم‌های دیگر بدن می کند. کبد به طور طبیعی خود را توسط سلول‌هایی ترمیم و پاکسازی می‌کند اما اگر فاکتورهای منفی وارد شده بیار باشند در این کار اختلال رخ می‌دهد.
وجود چربی در کبد هر انسانی طبیعی است اما اگر کبدی دارای 5 تا 10 درصد چربی باشد کبد چرب نامیده می‌شود.
کبد چرب یک موقعیت مخرب را در بدن ایجاد می‌کند و بدتر اینکه هیچ علامت هشدار دهنده‌ای در ابتلا ندارد. 10 تا 20 درصد مردم آمریکا مبتلا به کبد چرب هستند و این آمار برای ایرانیان چیزی بالغ بر 40 درصد است و این هشدار بزرگی برای مردم ایران محسوب می‌شود.
پژوهشگران معتقدند، چربی زیاد به کبد آسیب می‌رساند. در افراد چاقی که به بیماری کبد چرب مبتلا نیستند، چربی موجود در غذا در نهایت به کبد می‌چسبد و به این ترتیب چربی حتی در کبد افرادی که الکل استفاده نمی‌کنند نیز با ساز و کار نامعلومی تجمع می‌کند. تحقیقات جدید نشان می‌دهد، چربی موجود در غذاها یکی از دلایل بیماری کبد چرب غیرالکلی محسوب می‌شود. به نظر می‌رسد ورود بی رویه‌ی چربی‌ها به درون کبد، زمینه ساز این بیماری است؛ وقتی کبد توانایی تنظیم جذب چربی‌ها را از دست می‌دهد. در افراد سالم حدود نصف چربی مصرفی به انرژی تبدیل شده و می‌سوزد و یک دوم باقی مانده در بافت چربی ذخیره می‌شود.
به طور طبیعی فقط میزان کمی چربی در کبد ذخیره می‌شود. پیدا کردن ریشه‌ی چربی‌های ذخیره شده در کبد چرب غیرالکلی، برای پیشگیری و درمان این بیماری بسیار حایز اهمیت است.

 

نکات مهم برای بر طرف کردن حالت کبد چرب:
1- مصرف محدود مواد نشاسته‌ای، کاهش مصرف کربوهیدرات‌ها از جمله قند ساده، نان، ماکارونی، کیک‌ها، بیسکویت و دسرها
2- افزایش مصرف سبزی‌ها و میوه‌های خام و فیبر‌ها
3- استفاده از آب سبزیجات
4- اجتناب از غذاهای سرخ شده و آماده
5- اجتناب از لبنیات چرب شامل: شیر، پنیر، خامه، بستنی، و ماست
6- استفاده از محصولات سویا مانند: شیر و بنیر سویا برای جبران کلسیم شیر
7- اجتناب از مصرف نوشابه‌ها
8- نوشیدن دو لیتر یا ۸ لیوان آب در روز
9- استفاده از منابع غنی ویتامین ث و سلنیوم ( مقدار کم سلنیوم، مورد نیاز افراد سالم، در غذاهای دریایی، مانند میگو و ماهی وجود دارد.)
مصرف بعضی از مواد غذایی طبیعی، فعالیت کبد را در حد مطلوب حفظ می‌کند. داشتن یک کبد سالم باعث می‌شود انرژی بیشتر و حال بهتری داشته باشیم. ولی کبدی که بیمار است و به درستی کار نمی‌کند، باعث احساس خستگی، سردرد، اشکال در تنفس، حساسیت و عدم تحمل بعضی مواد غذایی، مشکلات پوستی و افزایش وزن می‌شود.

 

غذاهای مفید برای کبد به دو گروه عمده تقسیم می‌شوند:
1- مواد غذایی که فرآیند سم زدایی و تصفیه کبد را افزایش می‌دهند.
2- مواد غذایی غنی از آنتی اکسیدان که در طی فرآیند سم زدایی از کبد محافظت می‎‌کنند.

 

مواد غذایی موثر در رفع حالت کبد چرب:
1- سیر و پیاز:
سیر حاوی آلیسین (یک نوع آنتی اکسیدان) است که یک ترکیب سولفوردار است و برای سم زدایی بهتر و موثرتر کبد لازم است. سیر به کبد کمک می‌کند تا بدن را از آلودگی جیوه، بعضی مواد افزودنی موجود در غذاها و هورمون استروژن پاک کند.
2- انواع کلم (مثل بروکلی، گل کلم، کلم قمری، کلم پیچ و کلم بروکسل):
کلم‌ها دارای خاصیت سم زدایی قوی برای کبد هستند. این سبزیجات دارای موادی هستند که بعضی سموم را در بدن خنثی می‌کنند؛ مثل نیتروزامین‌های موجود در دود سیگار ، و افلاتوکسین موجود در بادام زمینی.
همچنین انواع کلم دارای موادی بنام «گلوکوزینولات» هستند که باعث می‌شوند کبد آنزیم‌هایی را تولید کند که برای انجام فرآیند سم زدایی لازم هستند.
3- آب لیمو ترش تازه همراه با آب داغ:
آب لیمو ترش تازه را در یک لیوان آب داغ بریزید و اول صبح بطور ناشتا بنوشید (البته اگر ناراحتی معده ندارید). این کار باعث می‌شود کبد پاک شود و عمل سم زدایی و تصفیه آن افزایش یابد.
همچنین این کار تولید صفرا را تحریک می‌کند، معده و روده را پاک کرده و حرکات روده‌ای را افزایش می‌دهد.
4- چغندر:
چغندر، تصفیه‌ی خون را تقویت می‌کند و فلزات سنگین را در بدن جذب می‌کند.
5- میوه‌های غنی از آنتی اکسیدان:
بر اساس مطالعاتی مشخص شده که میوه‌های زیر بیشترین مقدار آنتی اکسیدان‌ها را دارند که به ترتیب غنای آنتی اکسیدانی عبارتند از: آلو، کشمش، زغال اخته، شاتوت، توت فرنگی، تمشک، پرتقال، گریپ فورت سرخ، طالبی، سیب و گلابی.
در طی فرآیند سم زدایی یا تصفیه کبد، تعداد زیادی رادیکال آزاد تولید می‌شود که برای سلامت کبد مضر هستند. آنتی اکسیدان‌ها از کبد در برابر آسیب رادیکال‌های آزاد، محافظت می‌کنند.
6- سیب:
سیب دارای پکتین است که می‌تواند به فلزات سنگین موجود در بدن متصل شود (به خصوص در روده بزرگ) و باعث دفع آنها از بدن شود. این کار بار کبدی را کاهش می‌دهد و ظرفیت سم زدایی آن را بالا می‌برد.
به خاطر داشته باشید که خوردن مواد غذایی که در بالا ذکر شده است، نمی‌تواند جایگزین داروی تجویز شده توسط پزشک شود و می‌بایست همراه با مصرف این مواد غذایی، به توصیه‌ی پزشک خود در این زمینه نیز عمل کنید.